İş hayatım konusunda fazla konuşmayı sevmem. Yazmam da. Konferans, seminerler ve forumlarda düşüncelerim ve görüşlerim talep edilirse paylaşırım.

Bu Cuma günü yaşadıklarımı ve büyük bir krizi nasıl yönettiğimi paylaşmak isterim. Amacım beni takip edenlerin tecrübelerimden ve yaşadıklarımdan fayda sağlaması.

Yönetici Lider olarak en önemli yeteneklerimin pozitiflik, bağışlayıcılık ve soğukkanlılık olduğunu düşünüyorum. Diğer yandan yeri geldiğinde, saldırgan, sabırsız, sonuç odaklı olduğumu da çok iyi biliyorum. İletişim olarak her zaman direkt ve açık olmaktan yanayım. Bu tutumumun bazen karşı tarafta negatif algılanmama neden olabiliyor.

2018 yılı herkes gibi bizim şirketimiz için de zor geçti. Üst üste yaşanan döviz krizleri, bir süre döviz cinsinden fatura kesememek, tahsilat sorunları, kapanan firma ve bayiler, kamunun onaylanmış bütçelerini ansızın kesmesi gibi, birçok sorun ve engelle karşılaştık. 2018 yılı tüm firmaların 2017 cirolarına ulaşmayı başarı olarak görmeye başladıkları bir yıl oldu.

Üzerinde uzun zamandır çalıştığımız bir kamu ihalesi vardı. Rakamlar bu seneki sonuçlarımızı birebir etkileyecekti. Bu konuda yapılan bir toplantıya katıldım. Toplantı oldukça gergin başladı. Bunun en önemli sebebi her iki taraf içinde alınacak bir karar diğer taraf için olumsuz olacaktı. Müzakerelerde öğretilen “KAZAN – KAZAN” olması oldukça zordu. Bu tür durumlarda soğukkanlı kalarak karşımdaki kişiye odaklanmak yerine çözüm ve seçeneklere odaklanırım. Karşınızdaki kişiye odaklanmak egonuzu devreye sokar, bu da sizin kontrolü kaybetmenize ve sağlıklı karar almanızı engeller.

Görüşme gittikçe daha da gerginleşmeye başladı. İki tarafta da taviz vermek istemiyordu. Çözüm ise yok gibi gözüküyordu. O anda aklıma bir fikir geldi. Nasıl geldi ben de bilmiyorum! Ancak sorunumuzu çözecek bir öneri getirmiştim. Tüm taraflar olumlu karşıladılar. Çözümü devreye sokmak için gerekli yerler arandı. Herkes ikna edildi. Sorun kalmamıştı. Herkes mutlu bir şekilde dört saat sonra masadan kalktı. Ben toplantının başında bir çözüm bulunması konusunda ümitsizdim.

Toplantı sonrasında bu işin yönetilmesi bana kalmıştı. Tek sorunumuz zamanın yok denecek kadar az olmasıydı; ayın, hatta yılın son günüydü. Bu işi sonuçlandırmak için iki saatten az zamanımız kalmıştı. Her şey pürüzsüz giderken anlaşmaya varılan oranı (bizim net bir bilgimiz yoktu) öğrendiğimizde, bu oranın çok yüksek olması bizi rahatsız etti. Bize bir pay kalmamıştı. Diğer yandan burada anlaşmaya vardığımız bayimizin fatura kesmek istediği firma dağıtıcı firma da olmadığı için ve dağıtıcı firmanın uluslararası olması sebebiyle onay için 24 saat beklenmesi gerekiyordu. 24 saat demek ayın 31 ‘ine bu işin kalması demekti. Bu riske giremezdim.

Hemen anlaşmış olduğumuz bayiyi aradım ve sorunu çözmek için dağıtıcıda onaylı firmaları üzerinden fatura kesmeleri gerektiğini yoksa anlaşmayı iptal edeceğimizi söyledim. Bayinin bu işe bizden daha çok ihtiyacı vardı; bu riski alamazdı. Sorunun ne olduğunu kibarca sordum, ortaklık yapısı sebebiyle mevcut firma dışında fatura kesildiği takdirde diğer ortakların kazançtan pay alacaklarını söyledi. Başka çarem yoktu. Ortağına ne kadar vermeliyiz diye sordum. İstenilen oran mantıklıydı. Hemen diğer dağıtıcı firmayı aradım. Onların payından bir miktar alarak diğer ortaklara ödenecek parayı bulmuş oldum.

Tabii ki sorunlar bitmemişti.

Kurumsal, bir de uluslararası firma olunca prosedürler ve kurallar bitmek bilmiyordu. Sorun şuydu. Bizim fatura keseceğimiz firma saat 17.00 ye kadar fatura istediklerini, aksi takdirde faturayı 2018 yılına kabul edemeyeceklerini söyledi. Hemen bizim fatura keseceğimiz firmanın üst yöneticilerini aradım ve bu süre içinde fatura gönderemeyeceğimizi söyledim. Bu arada onların bu faturayı 2018 yılına istediklerini de teyit etmiş oldum. Elim kuvvetlenmişti. Bana ilave bir saat daha vermeyi kabul ettiler.

Tabii ki bir saat yeterli olmayacaktı. O zaman yapmam gereken tek şey kendi firmamı risk almaya ikna etmekti.

Fatura onayı bana ayni akşam saat 21.00 de geldi. Risk almamiş olsaydım, bu önemli projenin cirosu bu yıla giremeyecekti!

Sorunu nasıl çözdüm?

Fatura her ne kadar kesilmediyse de faturanın kesilmeme riski azalmıştı. Saat 18.00'e kadar fatura yetiştirme şansımız az olduğu için kendi firmamdaki diğer karar vericileri ikna etmeyi başardım.

Sonuç olarak saat 12.00 de başlayan müzakereler iki tane yaşadığımız krize rağmen sakin kalmam sayesinde akşam 21.00 de başarı ile sonuçlanmış oldu. Tüm bu süreç boyunca soğukkanlılığımı kaybetmiş olsaydım bu sene hedeflerimize ulaşmayı başaramayacaktık.

İş hayatında en zekiler kazanmaz, en soğukkanlılar ve duygularının akıllarını ele geçirmesine izin vermeyen yöneticiler kazanır. Güven ve samimiyet ise her zaman sizin lehinize çalışan kişisel özelliklerdir.

Tüm bu stresli süreçte herkesin bana güvenmesi, benim işi şansa bırakmadan çok yakından takip etmem bu önemli projeyi yıl bitmeden kapatmamızı sağladı. Faturanın 2018 yılına kesilmesi için malların yola çıkması lazımdı. 29 Aralık Cumartesi günü malların yüklenip, yola çıktığı haberi geldi.

2018 yılını başarı ile kapatmanın mutluluğu bana stresli ve bu zorlu süreci yönetmenin ödülü olmuş oldu.

Sevgilerimle,

Taner Özdeş