Günümüzde en önemli iki sorun: iletişim ve ilişki ..Bunlar olmadan insanlar mutsuz oluyorlar. Geçmiş yıllarda jenerasyon farkları önemli idi ama bugün baby boomers ( 1945-1964) doğumlular ile 2000 yılı ve sonrasında doğanlar arasında her konuda ciddi inanç ve değer farklılıkları mevcut. Bu anne ve babaları olduğu kadar, iş hayatındaki yöneticileri, politikacıları, ülkeler arasında ilişkileri , arkadaşlıkları ve evlilikleri etkiliyor .

Amacım bu konuda bilgi seviyesini artırarak insanların daha iyi anlaşmasını sağlamak. Bu konuya ışık tutmak amacıyla Y generasyonundan dört genç ile sohbet etmeye karar verdim. Amacım onlara zor sorular sorarak, onları yakından tanımaya çalışmaktı..

X,Y,Z .. **bunlar yeni nesillere verilen doğum yıllarına göre verilmiş kodlar. Benim yazmak istediğim Y jenarasyonu ( 1980-2000 arasinda doğanlar) .

Bu konuyu konuşmak için aynı yaşlarda olan 4 genç seçtim ( 90-92 doğumlu , ikisi kiz ve ikisi erkek).

(Selin Çetin) – Galatasaray Üniversitesi öğrencisi ve Saint Benoit mezunu

(Sinem Hayal) – Bilgi üniversitesi öğrencisi ve Koç Özel mezunu

(Can Çağıner) – Royal Holloway University of London – Saint Joseph mezunu

(Cem Özdeş) – Bilgi üniversitesi öğrencisi ve Özel İtalyan Lisesi (oğlum)

Bu dört genç de oldukça iyi eğitim almış, yurtdışında bulunmuş, sosyal , modern görüşlü .. Onlara her konuda sorunlar sordum ve onlar da bana samimi cevaplar verdiler ..

-Aile nedir?

(Can ) Aile kavramı çok sempatik geliyor. Sevgi ve Saygı içerir. Aile herkes için farklı şey ifade eder..Kişisel olarak değerlendirmek lazım . Eskisine göre ne çok farklı ? : Eski ile karşılaştıracak olacak olursak , ailelerde saygıya bakış açısı değişiyor . Benim cocuğum karşımda bacak bacak üstüne atsa, ben sizin gibi rahatsız olmam ve bunu saygısızlık olarak değerlendirmem .. Benim karşımda çocuğum istediği gibi oturabilir.

-Yeni anne ve babalar nasıl olmalı ?

(Can) Anne ve babalar daha anlayışlı olmalı .. Çocuklarını anlamaya çalışmalı . Örneğin, ben babamla kavga ettim. Babam benden özür dilemek istemez. Gururuna yediremez . Bir tartışma olduğunda , eskiden çocuk babaya gider özür dilerdi. Baba bu konuda gurur yapardı. Ben cocuğumla bir tartışma yaşasaydım. Onunla konuşarak çözmeyi tercih ederim. Gurur kavramı biraz genişledi .

-Anne ve baba ve cocuklar eşit mi olmalı ?

(Can) Ben eşit olsun demiyorum. Dinlemeli diyorum . Cocuk ailesine saygılı olmalı ve bir saygı çercevesinde her iki taraf konuşabilmeli . Belli bir çerceve içinde her iki tarafta birbirini dinlemeli ve anlamalı .

-Anne ve baba , cocukları ile arkadaş olmalı mı?

(Selin) Ben bu konuya hem katılıyorum, hem katılmıyorum. Bazen çevremde cocuklarını çok serbest bırakan aileleri görünce , iyi ki benim annem bana bazen karışıyor diyorum .

-Annenin en katı olduğu şey ne?

(Selin) “Erkek arkadaş konusu “

Bu konuda erkek ve kız cocuklar arasında eşitsizlik olduğunu düşünüyorum . Erkek kardeşim benden 5 yaş genç olmasına rağmen eve sevgilisini getirebiliyor. İnsanların yetiştikleri cevreye göre davrandığını düşünüyorum. Anne ve babamın ailesi daha rahat olsaydı, belki onlar da bana karşı daha rahat olurlardı.

-Sen nasıl bir anne olacaksin?

(Selin) Ben insanların ailerinden gördükleri gibi davranacaklarını düşünüyorum. Ben biraz daha anlayışlı olabilirim .. Ama tam serbestlik de vereceğimi düşünmüyorum.. Annemden çok da farklı olacağımı düşünmüyorum

Neden ?

“Bilmiyorum.. “

-Anne ve babanın görevi nedir?

(Sinem) Anne ve baba ve cocuk arkadaş olabilir . Anne ve baba olmak , despot olmak değildir . Çocuklarına kısıtlama getirmek değilidir. Anne ve babanın görevi cocuğunun her koşulda o zamana kadar ona verdiğini boşa çıkarmayacağını bilmeli .

(Sinem) Çocuğuna güvenmeli, zor şartlarda bile bunun üstesinden geleceğine inanmalı. Anne ve baba hem denetlemeli, hem de desteklemeli . Çocuklarını korumalı , ama aşırı korumacı olmamalı. Örnek bir izin verildiğinde bunu sürekli sıkboğaz edilmemeli . Annemin sevmediğim bir huyu bir izin verir , sonra kırk kere lafını eder. Sürekli arar ve taciz eder .

Sana güvenmiyor yani? “ Evet”

-Aile kavramında ne değişti ?

(Cem) Aile konusunda en önemli eski ve yeni jenersayon farkı “Mesafe” .. Çok büyük farklar var. Dünyanın bu konuda bakış açısı değişti . Anne ve baba ve çocuk arasındaki fark çok daha az . Halen korumacılık var ..

-Siz nasıl bir anne ve baba olacaksınız ?

(Can) Bazı şeyler düşe kalka öğreniliyor . Bu doğada öyle . Hayvanlarda bu daha yaygın Bunu yaşayarak öğreniyor. Bende bundan yanayım . Yaşayarak öğrenilmesinden yanayım, bazı şeyler yanlışta olabilir.

-İdeal anne ve baba nasil olmali?

(Can) En önemli şey konuşmalı

(Sinem) İletişim önemli

(Cem) İletişim şimdi eskisine göre çok daha fazla var . Eskiden bu kadar çok iletişim yoktu. İnsanlar bu kadar kolay bilgiye ulaşıp, başkaların düşüncelerini bilemiyorlardı . Internet üzerinden bilgiye ulaşmak çok kolay ..

(Selin ) Ben tamamen katılmıyorum. Halen özelikle büyük ailelerde birbirinden çok kopuk olan ailesi içinde olanlardan bi haber çok insan var.

-Anneniz ve babanız çoğu arkadaşlarınızı tanır mı?

Hepsinin cevabi “ Evet “ .

(Cem) Biz biraz belli bir kesimiz. Bizden farklı birçok insan var. Biz dört arkadaş benzer düşüncelere sahipiz.

-Amerika’da çoğu Üniversite öğrencisi ailelerinden ayrı yaşıyor. Bu, Türkiye’de nasıl?

(Cem) Türkiye’de sistem farklı . Aileler çocuklarının ayrı yaşamasını kültürel olarak istemiyorlar. Biz Amerika’dan farklı geleneklere sahipiz

-Çocukların aillerinden ayrı yaşamamaları “ geleneksel mi?” yoksa “ maddi mi?”

( Hepsi ) Geleneksel . Bazı yerlerde cocuklar evlenince bile ailesi ile yaşıyorlar. Bazen de aileler çocuklarında bi haber oluyorlar. Bazı kızlar ve erkekler birlikte yaşamalarına rağmen aileleri bilmiyor

-Bir çocuk ne zaman evden ayrılmalı ?

( Hepsi) Her iki tarafta hazır olunca. Bunun yaş ile ilgisi yok.

(Sinem) Biz üniversitedeyiz. Ben , 21 yaşında tek başına eve çıkmam istemem. Bunlar ile uğraşmak istemem ..

(Cem) Bu yaşta maddi olarak tek başıma oturmam zor .

-Peki, maddi durumunuz uygun olsaydı , istermiydiniz?

(Can ) Ben böyle yaşıyorum . Londra’da. Bence herkes ister.

(Sinem ) İsterdim ..Ama öyle bir ihtimalim yok .

-Arkadaşlık ne demek?

(Cem ) bence güven

Kaç yakın arkadaşınız var ?

(Sinem ) iki veya üç

(Can) iki veya üç

(Cem ) çok yakın arkadaşım . üç veya dört

(Selin) iki

-Facebook arkadaşlığı nedir?

(Cem ) maddesel. Fotoğraf .. şu bu paylaşımı . Yüzeysel

-Ne oldu mu arkadaşım diyorsunuz?

(Selin) Ortak bir yaşammışlık .Bir paylaşım. Düşünceseldir

(Can ) Zamanla ilgili

(Selin) Zamanla ilgili

(Cem ) Zamanla ilgili değil . Bazen iki senede on senelik arkadaşından yakın olabilirsin..Çevrenin etkisi çok fazla

(Can) Çevreden kopunca , arkadaşlık da bitiyor

-Hangi tür arkadaşlıklar vardır?

Okul arkadaşlığı, yaz arkadaşlığı olabiliyor..

-Sosyal Medya sosyalliği kısıtlıyor mu?

(Cem) Facebook’da sürekli olan arkadaşlarım var. Ama karşılıklıklı olunca aynı akıcılık yok .

(Selin) Facebook beni çok daha sosyal yapmıyor

(Can ) Bence Facebook sosyalliği etkiliyor ..

(Sinem) Kısıtlamıyor . dengeli kullanıyoruz .Daha sosyal yapmıyor.

-Yüz yüze ve BBM veya Facebook la yazışmak fark eder mi?

(Cem) Çok fark eder. Dokunamıyorsun. Göremiyorsun . Yüz yüze değil.

(Can ) isteğe bağlı ..Cevap vermeyebilirsin.. Telefonlara daha bağlı hale geliyoruz. Hayatımızı etkiliyor..

-Neden o zaman BBM gerekli ? Neden gerekli?

(Sinem) Beraber değilken en iyi iletişim şekli..

(Can) Yaşamı etkiliyor.

(Sinem/Selin ) Facebook farklı.. Facebook çok kullanmiyoruz.

-En çok hangi iletişim aracı kullaniyorsunuz?

(Hepsi) BBM yüzde 80 - 95 ( günde 5-6 saatimiz BBM kullanarak geçiyor)

Facebook yüzde 2 veya girmiyorlar

Twitter yok gibi ..

Mail (MSN) yüzde 3

-Sizler , o zaman Facebook jenerasyonu değilsiniz?

BBM, Facebook’a alternatif.. BBM olmazsa Facebook daha çok kullanılır. Bu nedenle Blackberry kullanıyoruz. En önemli nedeni hızlı ve rahat iletişim sağlıyor .

-Flört etmek ne kadar ciddi ? Evlilik, seks ...

(Sinem) Medyanin flört ve seks üzerine daha çok etkisi var. BBM ve Facebook bunun için yaratılmış. İnsanlar bu amaç için kullanıyorlar.

(Cem ) Facebook üzerinden birçok kişiye ulaşabiliyorsunuz . Sevgiyi yapay hale getirdi

(Sinem) Flörtün seviyesi düştü. Çok basitleşti .Hem sayısı arttı . İnsan sınırsız kişi ile flört edebilir.

(Selin ) Flört etmek çıkmak öncesi tavlamak

(Cem ) Flört etmek takılmak

-Bir gecelik ilişki nedir ?

(Hepsi) Normal ..

Kızlar da erkekler kadar açık bakabiliyorlar..

-Kız ve erkek eşit mi?

Tek kişilik ilişkilerde farklı .. Kadın ve erkek ilişkileri temelde değişmedi

-Dışarı çıktığınızda parayı kim veriyor?

(Hepsi) Bunda bir gelenek yok. Her ikisi de ödeyebilir .

(Sinem) Benim erkek arkadaşım daha fazla öder..

(Cem) Maddi güçle alakası var ..

-Evlilik kavrami hakkında ne düşünüyorsunuz?

( Sinem) Kadının bulunduğu çevreye göre (gelenek ve göreneklere) değişir .. Evlenmeden önce çocuk sahip olmak sağlıklı değil. Ahkali olarak değil. Evlenmeden çocuk yapmak kadını korumayan bir şey. Erkek değişken ve bağımsız

(Cem ) Evlilik his ile ilişkisi var.

(Selin) Evlenmeden çocuk yapmam

-Ne zaman evlenmeli ?

(Can ) Maddi güç ile ilgili.. Mantık daha önemli

(Cem) Maddi önemli ama .. Evlilik his ile ilgili

(Sinem) Kaybetmek istemiyorsam.. Hep onunla hayatım boyunca olmak istiyorsam . Maddi garanti de önemli

(Selin) Maddi olarak bağımsız olduğumda.

Evlilik öncesi ilişki konusunda ise erkekler halen bilinçaltında tutucu .. Ama , erkekler sırf bu nedenle ilişki yaşamış bir kızı almam demiyorlar ..

-Aşka inanır mısınız? Kaç kere aşık oldunuz?

( Sinem) Bir kere ..

(Can) Olmadim .

(Cem ) Ben aşkın bir tarifi olduğuna inanmıyorum

(Sinem) Aşkı ben şöyle tarif ederim. Bir duygunun en yüksek seviyesi. Onun için herşeyi göze alabilmek . Bir kere aşık oldu .. Gülüşmeler..

-Kariyer, başarı ve iş hayatı konusunda ne düşünüyorsunuz?

(Cem ) Benim için başarılı olmak çok önemli

(Selin) Başarılı olmak isterim. Ama şöyle başarılı olabilirim diyemem. Böyle bir nokta yok . Avukat olmak istiyordum. Ama kazanamadım.. Hayal kırıklığı yaşamadım çünkü istediğim okulu kazandım . Galatasarayı

(Can) Benim böyle bir hedefim yok .

(Sinem) Hep hukuk istedim. Gerçekleştirdiğim için mutluyum. Başarının para ile olduğunu düşünüyorum . Para çok geçerli. Hayatımız paraya endeksli . Bundan sonra da hayat standartımı düşürmek isterim .

-Başarı nedir ?

(Can ) İnsanların saygınlığı kazanmak . para .. Onay almak önemli . Başka insanların sen başarılısın demesi önemli

(Selin) Maddi bir kavram..

(Sinem) Onay almak çok önemli

(Cem ) Maddiyatın çok önemli olduğunu düşünüyorum . Duygusal tatmin . Yaparken ben bunu yaptım demek önemli .. İyi hissetmesi ..O verdiği his çok önemli.

-Başkasının yanında çalışmaya nasil bakiyorsunuz?

(Sinem) Bir yere gelene kadar başkasının yanında çalışabilirim

(Selin) Bir yere gelene kadar başkasının yanında çalışırım . Bir yerlere gelene kadar çalışabilirim

(Can) Ben kabul etmiyorum. İleride başkasının yanında çalışmam.

İş hayatını nasıl değerlendiriyorsunuz? Nasıl olmalı?

(Can ) Daha robotlaşıyor. Daha masabaşına dönüyor. Herşey daha basit hale geliyor. Teknolojiye adapte olmak gerekiyor

(Cem ) İşin başında olmak . İşine sahip olmak önemli . Takip etmezsen patlayabiliyor

-En büyük hedefiniz veya hayaliniz nedir?

(Cem) Kendi işimi kurmak ve genç yaşta yapmak istiyorum

-Ne kadar kitap okuyorsunuz?

( Sinem) günde 1-2 saat.. Dergi okurum

(Selen ) 3 ayda bir.. Gazete ve dergi okurum

(Can ) Ben gazete ve dergi okuyorum

Kişisel gelişim okumuyorlar !

Spor yapma konusunda düzenli yapan yok ..

Hobiler konusunda fotoğraf (Sinem) , tarih (Cem)

Din konusunda göreceli bir konu.. Kendinden daha büyük ve üstün bir varlığa inanmak bir şeye inanma.. İnanç sistemiz var , ama kurallara karşıyız.. Din yanlış kullanıldığını düşünüyorlar

-Neden dünyaya geldiniz ? Hayatın anlamı nedir? Yaşama amacınız?

(Can ) Mutlu olmak .. Mutlu olduğum zaman yaşadığımı anlıyorum..

(Selin) Şu an cevap veremem .. Bilmiyorum

(Cem) Hayatının bir düzenin parçası olmak .. Başarılı olduğumda yaşadığımı anlıyorum..

(Sinem) Ben hissettiğim zaman yaşadığımı anlıyorum

Soluksuz yazdım bu güzel sohbeti .. Bu yazıdan sonra yeni nesili şöyle tarif edebilirim : samimi, dürüst, aile değerlerine önem veren, başarılı odaklı, maddiyatin önemli olduğunu düşünen, mantıklı ama hislerini de dinleyen , kararlı , ne istediğini bilen , sorgulayan , sorumluluk sahibi bir kişiliğe sahip.

Kendimle mukayese edersem benden farklı, ama anlaşabildiğim, saygı duyduğum bir nesil. Yönetilmeye gelmeyen, ve istemeden harekete geçmeyen bir karaktere sahipler .

Umarım beğenmişsinizdir. Bu yazı umarım X ve Y jenerasyonu çocuklarinızı , çalışanlarınızı daha iyi anlamanızı sağlar..

Sevgilerimle,

Taner Özdeş

**

1946-1964 - Baby Boomer Kuşağı (BB): En yaşlısı 64, en genci 46 yaş civarında
1965–1979 - X Kuşağı: En yaşlısı 45, en genci 31 yaşında
1980-2003 - Y Kuşağı: En yaşlısı 30, en genci 20 yaşında
2000 sonrası - Z Kuşağı: En yaşlısı 10 yaşında